Historia

Tradycje bibliotekarstwa w Strzałkowie sięgają okresu międzywojennego. W tym czasie działała Biblioteka Katolickiego Stowarzyszenia Kobiet. Siedziba biblioteki mieściła się wówczas w posiadłości państwa Jałoszyńskich przy ul. Ostrowskiej. Pani Zofia Jałoszyńska swą wysoką pozycję społeczną wykorzystywała do służenia pomocą drugiemu człowiekowi. Należała do ścisłego grona animatorów życia katolickiego i kulturalnego. Z sercem i życzliwością opiekowała się biblioteką i bibliotekarzami. Bibliotece bezinteresownie użyczała pomieszczeń, a bibliotekarkami były działające pod jej troskliwą opieką Młode Polki.

Powojenna historia czytelnictwa w Strzałkowie wiąże się z powstaniem w 1948 roku, pierwszej w historii naszej miejscowości
i istniejącej po dzień dzisiejszy, biblioteki publicznej. Powierzchnia pierwszego lokalu wynosiła 20 m kw. Wyposażenie lokalu stanowiły dwie szafy, stolik, dwa krzesła oraz wysoka lada, zza której wypożyczane były książki. Księgozbiór biblioteki liczył wówczas 576 woluminów. Były to czasy bezpośrednio powojenne, bardzo trudne dla kraju dźwigającego się z ruin. Książki docierały do spragnionych polskiej literatury czytelników dzięki ofiarnej pracy bibliotekarza i społecznych kierowników punktów bibliotecznych, które działały we wszystkich większych wsiach gminy Strzałkowo. Pierwszym kierownikiem nowej placówki była pani Maria Radecka, która pracując z zamiłowaniem do książek i poświęceniem, potrafiła w tych trudnych powojennych czasach stworzyć bibliotekę z prawdziwego zdarzenia. Jej znajomość literatury i miły stosunek do ludzi sprawiały, że placówka stawała się coraz popularniejsza. Przez lata rozrastał się księgozbiór, przybywało sprzętów bibliotecznych, przybywało czytelników.

W 1955 roku, w związku ze zmianami administracyjnymi kraju, na terenie dawnej gminy Strzałkowo powstały 4 gromady. W ślad za tym powstała Gromadzka Biblioteka Publiczna w Graboszewie z siedzibą w Młodziejewicach, Gromadzka Biblioteka w Ostrowie Kościelnym i w 1966 roku Gromadzka Biblioteka Publiczna w Brudzewie. Biblioteki te obejmowały działalnością teren swoich gromad, odciążając bibliotekę w Strzałkowie. W tym okresie działalności strzałkowska biblioteka czterokrotnie zmieniała swoją siedzibę, by w maju 1968 roku przenieść się w gościnne mury, wzniesionego w czynie społecznym przez Ochotniczą Straż Pożarną w Strzałkowie, budynku przy ulicy Powstańców Wielkopolskich 5. Wówczas Biblioteka otrzymała całkowicie nowe wyposażenie zarówno czytelni jak i wypożyczalni.

1. stycznia 1973 roku Biblioteka Gromadzka w Strzałkowie otrzymała nowy statut oraz nazwę Biblioteka Publiczna Gminy Strzałkowo. Podlegały jej trzy filie biblioteczne: w Młodziejewicach, Brudzewie i Ostrowie Kościelnym.

Ustawa z dnia 17. maja 1990 roku o podziale zadań i kompetencji określonych w ustawach szczególnych pomiędzy organami gminy i organami administracji rządowej oraz o zmianie niektórych ustaw, całość zadań związanych z podporządkowaniem i funkcjonowaniem placówek kultury oraz nadzorowaniem ich działalności oddała w kompetencje gmin.
Z dniem 1. stycznia 1991 roku Gminna Biblioteka Publiczna w Strzałkowie stała się instytucją samorządu terytorialnego.

W czerwcu 1991 roku Zarząd Gminy Strzałkowo podjął uchwałę o likwidacji punktów bibliotecznych i etatów w filiach.
Od momentu zlikwidowania filii bibliotecznej w Ostrowie Kościelnym w 1991 roku, w Młodziejewicach w 1994 roku i w 1998 roku w Brudzewie biblioteka w Strzałkowie obsługuje mieszkańców z terenu całej gminy. Wiąże się z tym znaczny wzrost liczby książek i ilości czytelników w strzałkowskiej siedzibie biblioteki. W odpowiedzi na wielokrotnie zgłaszane przez kierownika biblioteki - mgr Małgorzatę Grzelak, problemy związane z coraz trudniejszymi warunkami lokalowymi, które pojawiły się na skutek wspomnianych wyżej zmian organizacyjnych biblioteki, samorząd gminy Strzałkowo na czele z Wójtem Gminy - Marianem Janaszakiem, podjął uchwałę o przeniesieniu Biblioteki Publicznej Gminy Strzałkowo do wyremontowanego i przystosowanego dla potrzeb biblioteki lokalu po byłej "pastorówce", który stanowił wówczas własność gminy Strzałkowo.

Było to jakże ważkie wydarzenie w historii biblioteki. Instytucja zyskała przestronne, jasne pomieszczenia po kapitalnym remoncie. Czytelnię wyposażono w telewizor i odtwarzacz wideo. Zbiory powiększono o kasety wideo, a opracowanie zbiorów ułatwiała elektroniczna maszyna do pisania najnowszej generacji. Redaktor gminnej gazetki "Echo Strzałkowa" pisał: "31. marca 1992 roku w przerwie obrad sesji Rady Gminy dokonano oficjalnego otwarcia Gminnej Biblioteki Publicznej w nowej siedzibie. Nowe pomieszczenia prezentują się bardzo efektownie i estetycznie, zachęcają do odwiedzin." W kronice biblioteki czytamy, że już w roku 1992, tj. roku, w którym nastąpiła zmiana lokalu, wzrosła o 105 osób liczba czytelników, a w czytelni biblioteki zaczął spotykać się Klub Seniora i Klub Filmowy. Był to wspaniały, pierwszy rok pracy w nowym, przestronnym wówczas lokalu, dobrze, jak na owe czasy, wyposażonej biblioteki.

W 2000 roku samorząd gminy Strzałkowo wyposażył bibliotekę w kserokopiarkę.

W 2002 roku Program Działalności Biblioteki Publicznej Gminy Strzałkowo na rzecz Osób Niepełnosprawnych został włączony do Gminnego i Powiatowego Programu Działań na rzecz Osób Niepełnosprawnych. W efekcie gminna instytucja kultury wzbogaciła się o wysokiej klasy sprzęt komputerowy i bogaty księgozbiór terapeutyczny.

Dziś Biblioteka Publiczna Gminy Strzałkowo jest nowoczesną, dobrze zorganizowaną gminną instytucją kultury, działającą w oparciu o dostosowany do aktualnych potrzeb i stwarzający możliwości dalszego rozwoju Statut, nadany bibliotece przez Radę Gminy Strzałkowo dnia 29. listopada 2000 roku.

12. grudnia 2000 roku Biblioteka Publiczna Gminy Strzałkowo uzyskała wpis do Rejestru Instytucji Kultury Gminy Strzałkowo.

W tym okresie funkcjonowania biblioteki pojawiły się jednak kolejne problemy lokalowe. Z dniem 1. maja 1999 roku budynek, w którym wciąż miała swą siedzibę biblioteka, został zwrócony prawowitemu właścicielowi - Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Koninie. Co prawda funkcjonowanie biblioteki publicznej w murach Parafii zyskało akceptację Pastora Andrzeja Mendroka i Rady Parafialnej, jednakże pojawiła się konieczność płacenia czynszu, a pomieszczenia stawały się zbyt małe, aby gwarantować należyty rozwój placówki. Z coraz większym trudem kontynuowana była działalność biblioteki, ze względu na pogarszające się z roku na rok warunki lokalowe biblioteki. Przybyło księgozbioru, regularnie zwiększała się liczba czytelników, rozwijała się działalność popularyzująca czytelnictwo, a siedziba biblioteki stała się zbyt ciasna i w dodatku nieprzystosowana dla osób niepełnosprawnych. Czytelnia była przepełniona i księgozbiorem, i czytelnikami. Dalszy rozwój biblioteki był poważnie zagrożony, a potrzeby czytelnicze społeczeństwa bardzo duże.

Biorąc powyższe pod uwagę, w styczniu 2003 roku Rada Gminy Strzałkowo z Wójtem Gminy - panem Dariuszem Grzywińskim na czele zdecydowała o kolejnej, jak mamy nadzieję, ostatniej już przeprowadzce biblioteki.

Z budynkiem, w którym się teraz znajdujemy, wiąże się historia kilkudziesięciu lat działalności kulturalnej w gminie Strzałkowo. W okresie międzywojennym i w pierwszych latach po II wojnie światowej właścicielami nieruchomości było małżeństwo Marii i Maksymiliana Barallów. Sala, w której znajduje się dziś siedziba biblioteki, wówczas pełniła funkcję sali balowej i restauracji. Tutaj odbywały się bale charytatywne i amatorskie spektakle teatralne, organizowane przez licznie działające na terenie Strzałkowa i okolic towarzystwa kulturalne i zawodowe. Tutaj spotykali się członkowie Młodzieżowego Towarzystwa Sportowego "SOKÓŁ". Sala służyła im za salę gimnastyczną, a w podwórzu posesji odbywały się zawody sportowe. Do dziś zachowały się fotografie, stanowiące wdzięczną pamiątkę tamtych lat. Dużą rozrywką dla mieszkańców Strzałkowa była kręgielnia. Małżeństwo Barallów posiadało też dużą prywatną bibliotekę. Maksymilian Barall odpłatnie wypożyczał książki. Zachowały się bardzo nieliczne egzemplarze z owego księgozbioru.

Od 5. kwietnia 1952 roku w tych pomieszczeniach zaczęło funkcjonować kino o nazwie "WRZOS". Bez wątpienia była to dobrze działająca instytucja kulturotwórcza. Przez 35 lat kierownikiem kina była nieżyjąca już pani Maria Spychała.

We wrześniu 1990 roku kino przeszło w zarząd samorządu gminy Strzałkowo. W tych latach postęp cywilizacji sprawił, że radykalnie zmalało zainteresowanie społeczeństwa tak małym kinem.

1. września 1993 roku Rada Gminy Strzałkowo podjęła uchwałę o zmianie rodzaju użytkowania sali - z działalności kinowej na dyskotekę. W ten sposób radni gminy Strzałkowo wyrazili wolę, by obiekt nadal służył działalności kulturalnej. Niestety, po dziesięciu latach, z pełnym przekonaniem można stwierdzić, iż zamiar ten się nie powiódł. Wobec narastających protestów mieszkańców Strzałkowa co do istnienia dyskoteki, zażaleń na jej funkcjonowanie i częstych w tym lokalu interwencji policji, w styczniu 2003 roku wypowiedział się w tym temacie organizator - Samorząd Gminy Strzałkowo - i przy powszechnej akceptacji ze strony społeczeństwa została podjęta uchwała o zmianie przeznaczenia budynku i rozpoczęciu remontu adaptacyjnego lokalu na potrzeby biblioteki publicznej.

Od dnia 5. grudnia 2003 roku Biblioteka Publiczna Gminy Strzałkowo ma, godną swojej tradycji, siedzibę w centrum Strzałkowa. Jest to lokal dostępny dla osób niepełnosprawnych, wyposażony w przestronną wypożyczalnię, wygodną czytelnię i efektowną galerię. Zaplecze biblioteki stanowi magazyn książek, pomieszczenie biurowe, socjalne, gospodarcze i toalety dla czytelników. Duże znaczenie ma również otoczenie biblioteki, wyposażone w bezpieczne przejścia dla pieszych z sygnalizacją świetlną.

Samorząd Gminy Strzałkowo otacza stałą troską organizacyjne i finansowe zagadnienia związane z funkcjonowaniem biblioteki.
Promotorem remontu adaptacyjnego budynku kinowego na bibliotekę był Wójt Gminy Strzałkowo - pan Dariusz Grzywiński. Dzięki osobistemu zaangażowaniu Wójta Gminy w pracę na rzecz rozwoju kultury w gminie, Strzałkowo szczyci się dziś biblioteką publiczną zorganizowaną na miarę naszych czasów.
Od 20 stycznia 2006 roku biblioteka dysponuje stanowiskami komputerowymi z darmowym dostępem do Internetu dla czytelników - komputery otrzymaliśmy z Programu "IKONKA" Ministerstwa Nauki i Informatyzacji.